آرامش را به زندگی خود دعوت کنید
به گزارش کولو، امروزه نقش استرس در تضعیف سیستم دفاعی بدن و تاثیر مخرب آن بر بسیاری از بیماری های موضوعی پذیرفته شده از نظر علم پزشکی است. آیا هیچ گاه اندیشیده اید که استرس چگونه بر بدن ما اثر گذاشته و باعث تضعیف سیستم دفاعی بدن، افزایش چربی خون، تصلب شرایین، درد عضلات و زمینه ساز بسیاری از بیماری ها می شود؟
آرامش را به زندگی خود دعوت کنید
نویسنده: جهانگیر پورصمیمی
امروزه نقش استرس در تضعیف سیستم دفاعی بدن و تاثیر مخرب آن بر بسیاری از بیماری های موضوعی پذیرفته شده از نظر علم پزشکی است. آیا هیچ گاه اندیشیده اید که استرس چگونه بر بدن ما اثر گذاشته و باعث تضعیف سیستم دفاعی بدن، افزایش چربی خون، تصلب شرایین، درد عضلات و زمینه ساز بسیاری از بیماری ها می گردد؟
اجازه دهید این موضوع را با یک مثال ساده آنالیز کنیم. فرض کنید برای تمدید اعصاب و آرامش در حال پیاده روی در یک جنگل هستید. ناگهان با خرسی بزرگ روبرو می شوید، چه می کنید؟
هر تصمیمی که بگیرید (مبارزه یا فرار) بخش سمپاتیک سیستم عصبی شما بدنتان را برای مبارزه یا فرار آماده می سازد. در شرایط احساس خطر و تهدید بخش سمپاتیک به منظور غلبه بر خطر یا فرار از آن بدن ما را برای مبارزه یا گریز آماده می نماید. در این شرایط عضلات احتیاج به خون بیشتری دارند پس قلب با سرعت بیشتری کار می نماید، فشار خون افزایش یافته، شریان ها تنگ می شوند و سرعت تنفس افزایش می یابد تا اکسیژن بیشتری به خون برسد. عضلات گرفته و منقبض می شوند تا برای اقدام و عمل آماده شوند و کار دستگاه گوارش متوقف یا کند می گردد تا خون بیشتری به مغز و عضلات برسد. بعلاوه بیشتر عرق می کنید تا بدنتان سریع تر خنک گردد و ضمناً از آمادگی بیشتری برای استفاده از اندام ها در درگیری برخوردار گشت. مردمک چشم بازتر می شوند، قدرت بویایی افزایش می یابد و شریان های اطراف قلب التهاب بیشتری پیدا می نمایند. به تبع این اتفاقات دستگاه ایمنی بدن که از ما در برابر باکتری ها و ویروس ها حراست می نماید از شدت فعالیتش کاسته می گردد و خون بیشتر و بیشتری به عضلات می رسد. بعلاوه متابولیسم اسیدهای چرب به اسم منبع انرژی یک فعالیت طولانی (مانند دویدن) فعال می گردد.
اینک در نظر بگیرید هر بار که می ترسید، عصبانی، خشمگین یا ناراحت می شوید مشابه تماشا خرس در جنگل بخش سمپاتیک عصبی شما تمامی موارد فوق را شروع می نماید. یعنی شما را آماده مبارزه یا فرار می سازد. به بیان دیگر بدن ما به عصبانی شدن ناشی از تلف شدن وقت در ترافیک، بی احترامی کارمند بانک، عدم رعایت وقت و نوبت به وسیله دیگران، بگو مگو با همسر و تماشا خرس در جنگل به یک شکل واکنش نشان داده و تمام اتفاقات پارا گراف فوق رخ می دهند. علاوه بر این که استرس همیشه در اثر شرایط استرس زا بروز نمی نماید. توانمندی فکر ما آنچنان است که در اثر سوء تعبیر، تخیل، قضاوت و فکر منفی هم دچار استرس شده و باعث می شویم چرخه فوق شروع گردد. حال از نظر شما عجیب است اگر افرادی که به طور دائم در معرض استرس ها یا افکار منفی هستند دچار انواع بیماری قلبی و عروقی، عضله درد، سردردهای میگرنی و انواع بیماری مرتبط با ضعف سیستم ایمنی گردند؟
اما در کنار چرخه بالا و در روی دیگر سکه واقعیت دیگری هم وجود دارد. بخش عصبی بدن ما جزء دیگری هم دارد که پاراسمپاتیک نامیده می گردد. پس از آن که خطر رفع شد (یا تحلیل ما از شرایط آن بود که خطر یا تهدید رفع شده است) این بخش فعال شده و آرامش را به بدن باز می گرداند. یعنی باعث می گردد تا تنفس به حالت آرام باز گردد، قلب با شکل عادی کار کند، جریان خون در عضلات به حالت طبیعی برگردد و به طور خلاصه چرخه آرام سازی شروع گردد. این جا هم مشابه حالت قبل توانمندی فکر ما چنان است که می تواند به بخش پاراسمپاتیک پیام دهد که خطری وجود ندارد و احتیاجی به مبارزه و گریز نیست.
اگر قصد دارید در شرایط استرس زا به جای پیام مبارزه و گریز پیام آرامش را به سیستم عصبی خود دهید هر بار که عصبانی شدید به خاطر آورید که اکنون مشابه روبرو با خرس در جنگل، بخش سمپاتیک دستور گرفته است تا بدن را برای مبارزه یا فرار آماده سازد. اما شما می توانید با اقدام آگاهانه به بخش پاراسمپاتیک فرمان اقدام دهید. برای پیام به بخش پاراسمپاتیک از 1 تا 20 به آرامی بشمارید و پس از آن سه تنفس کامل (دم و بازدم عمیق) انجام دهید باور کنید که با تکرار این موضوع از نتیجه شگفت زده خواهید شد. در واقع نفس های کامل و عمیق به بخش پاراسمپاتیک پیام می دهد که خطر رفع شده است. پس به طور اتوماتیک فرآیند آرام سازی شروع می گردد. بیاموزید که با نگرش مثبت به وقایع نگاه کنید. برخی افراد چنین تصور می نمایند که نگرش و تفکر مثبت مقابل واقع بینی است. هرگز چنین نیست. نگرش مثبت یعنی از نیمه خالی لیوان آگاهم اما برای تصمیم گیری و اقدام بر نیمه پر لیوان تمرکز دارم. در کنار آن از افکار منفی و منفی گویان دوری کنید فکر منفی دوستان خود را خبر می نماید و این گونه در هر حادثه ای به جای اقدام واقع بینانه تبدیل به فردی می شویم که دائماً غر می زند و روحیه خود و دیگران را خراب می نماید. در مقابل فرد دارای نگرش مثبت راهکار ها را بهتر دیده و برای حل مشکل پس از انتخاب راهکار اقدام می نماید.
منبع: نشریه راه کمال شماره 37
/ج
منبع: راسخون