همه چیز درباره گلاب گیری کاشان - کولو

گلاب گیری چه تاریخی دارد؟

نام سنتی گلاب گیری در کاشان لتان است و عمر درازی دارد. آثار باستانی کشف شده در کاشان نشان می دهد، از سالیان دور، وقتی فصل شکفتن گل های سرخ فرا می رسیده، اهالی کاشان از خانه بیرون می رفتند و گل های محمدی را می چیدند. حتی کسانی که مزرعه گل سرخ نداشتند هم در چیدن گل های باغ همسایه ها مشارکت می کردند.

بعد از چیدن گل ها نوبت به مرنام گلاب گیری می رسید. گل فروش ها و گلاب فروش ها در فصل گلابگیری کاشان از قدیم در بازار حاضر می شدند و به خرید و فروش گل و گلاب مشغول می شدند.

آنچه گلاب گیری کاشان را از گلاب گیری های دیگر متمایز می نماید، شیوه سنتی و رسوم آن در این شهر تاریخی ست. بر طبق اسناد تاریخی، گلاب از دوران قدیم سوغات کاشان بوده. شاهد این ادعا هم عید گلاب است که رسمی قدیمی در این شهر کویری ست. مطابق مطالعات گیاه شناسان، گل سرخی که در کاشان می روید، در مقایسه با گل سرخ شهرهای دیگر، کیفیت بهتری دارد. شاید به همین دلیل هم باشد که هرسال مکه را با این گلاب شستشو می دهند.

گلاب گیری به چه شیوه ای انجام می گردد؟

مرنام گلاب گیری به قدری در کاشان فراگیر است که خردادماه به بعد کمتر باغی هنوز گل محمدی دارد. گلاب گیران کاشانی برای مرنام وسایل زیادی احتیاج دارند و شما برای آنکه همه چیز درباره گلاب گیری کاشان را بدانید، بد نیست پیش از سفر از شیوه کاشانی ها هم آگاه باشید.

اگر گلاب گیر کاشانی باشد، برای این مرنام به وسایلی مثل دیگ، قرابه، پارچ، نی، و شیشه احتیاج دارد. دیگ مسی ظرف اصلی گلاب گیری ست. گلاب گیران هر یک کیلو گلبرگ تازه گل محمدی را با یک لیتر آب داخل دیگ مسی می گذارند که روی آتش هیزمی آماده پختن است. درِ دیگ گذاشته می گردد و یک واشر پلاستیکی بین در دیگ و قابلمه جا می گیرد تا بخار داخل قابلمه محفوظ بماند. روی در دیگ سوراخی تعبیه شده که لوله های استیل از آن می گذرد و یک سر لوله به پارچی مسی می رسد و گلاب آماده داخل پارچ ریخته می گردد.

این فرآیند حدود 7 ساعت طول می کشد. برای چیدن گل های این مرنام، گلاب گیرها صبح زود مرنام گل چیدن را آغاز می نمایند. در شهرهای اصلی گلاب گیری، کمتر کسی ست که در این مرنام شرکت نکند و وسایل گلاب گیری را در انبار خود نداشته باشد. هرکسی در مرنام وظیفه ای را برعهده دارد، کسانی که وظیفه چیدن گل ها را برعهده دارند، گل چین هستند.

گل چین ها از پیش از طلوع آفتاب چیدن گل را آغاز می نمایند. علت آنکه صبح زود گل چیده می گردد، این است که گل چین ها معتقدند گل، قبل از طلوع خورشید بوی بیشتری دارد. و برای همین باید تمام گل ها پیش از طلوع آفتاب چیده شوند. آن ها گل را به یاری ناخن های دو انگشت شست و سبابه از ساقه جدا می نمایند و در سبدهای مخصوص می گذارند.

در چه شهرهایی برگزار می گردد؟

دو شهر قمصر و نیاسر مقصد اصلی مسافرانی ست که می خواهند شاهد گلاب گیری سنتی باشند. البته در این میان نباید از روستاهایی مثل سده، وادقان، و ون در 50 کیلومتری کاشان هم که مرنام سنتی گلاب گیری در آنها برگزار می گردد، غافل شد. قمصر و نیاسر هر دو در 30 کیلومتری کاشان قرار گرفته اند و هر سال 1 میلیون نفر به قصد تماشا و شرکت کردن در مرنام گلاب گیری راهی شان می شوند.

علاوه بر این دو شهر، در میمند و داراب فارس هم هر سال گلاب گیری برگزار می گردد. میمند در 90 کیلومتری جنوب فارس است و هر سال مرنام گلاب گیری در ایران از این منطقه آغاز می گردد و 2 میلیون نفر از آن تماشا می نمایند.

ناگفته نماند که در دوم اردیبهشت سال جاری (1398) زابل هم شاهد اولین جشنواره گلاب گیری بود. در فرهنگسرای اشراق تهران و خاوران هم مرنامی با عنوان جشن گل و گلاب، از 2 تا 15 اردیبهشت برگزار می گردد.

عکس: خبرگزاری ایرنا