این بار مترو بلای جان برج طغرل و آرامگاه ابن بابویه - کولو

متروی میان برج طغرل و قبرستان، ابن بابویه را به هم می زند خبر کوتاه است، اما تجربه تکرار آن در طول چند سال گذشته در شهرهای مختلف به دست آمده و پیامدهایش را همه می دانند، ولی مدیریت شهری بار دیگر تکرارش می نماید. این عضو شورای فنی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران توضیح داد: عبور مترو از میان این بنای تاریخی را اقدامی غیرقانونی است.

وی اضافه کرد: میراث فرهنگی متوجه این اتفاق شده و با توقف کار شرکت مترو حتی تونلی که حفاری شده بود را پر کرد، اما نکته جالب توجه این است که مجدداً در حال تجهیز ایستگاه مترو هستند.

محیط طباطبایی با تاکید بر این که باید جهت این خط از مترو تغییر کند، ادامه داد: علاوه بر استعلام نکردن از میراث فرهنگی، حتی در حال وقت کشی هستند تا ایستگاه مترو را کاملاً تجهیز و راه اندازی نمایند.

این باستان شناس با بیان اشاره به عمر هزارساله برج طغرل اضافه کرد: این برج در طول دوره های تاریخی گذشته به دلیل زلزله آسیب کامل دید و حالا کاملاً بند زده شده است، بنابراین در این شرایط اگر از کنار آن مترو عبور کند، این برج قطعاً به تدریج پایین می آید.

بر اساس گزارش ها و مستندات تاریخی، پیش از زمان ناصرالدین شاه، گورستان ابن بابویه کشتزار و باغ بسیار وسیعی بوده است، اما با کشف جسد سالم فردی در سردابی زیر آن باغ و بدست آمدن سنگی درون سرداب که آشکارا نشان می داد پیکر متعلق به شیخ صدوق است که بیش از 800 سال پیش درگذشته است.

به اعتقاد بعضی کارشناسان، بنای نخستین قبرستان ابن بابویه، به دوران سامانی برمی شود که بعدها در اثر سیل تخریب شده است. آرامگاه ابتدایی شیخ صدوق نیز در گذر زمان به خاطر حمله مغولان و جنگ های خوارزمشاهیان و تیموریان و بعلاوه به دلیل حوادث مختلف چندین مرتبه خراب و ویران شد؛ به گونه ای که سرانجام (تا پیش از کشف) سال ها در زیر توده های خاک پنهان می ماند. پس از برپایی بقعه شیخ صدوق، افراد زیادی در اطراف آن به خاک سپرده شدند و مقبره های بزرگ و باشکوهی هم اطراف آن احداث شد از جمله می توان به مقبره غلامرضا تختی، پهلوان سید حسن شجاعی، علی اکبر دهخدا، محمدعلی فروغی، رجبعلی خیاط، حسین بهزاد اشاره نمود.

برج طغرل برای نخستین بار در سال 1301 هجری قمری و در سرانجام 35 امین سال پادشاهی ناصرالدین شاه بازسازی و بازسازی شد. این بازسازی به دستور شاه و به دست وزیرش امین السلطان و به وسیله ابوالحسن خان معمار باشی انجام گرفت و لوحه ای مرمر بر سردر بنا نصب گشت.

این بازسازی بنا را از خطر نابودی نجات داد ولی ظرافت کاری های قدیمی و بقعه کتیبه کوفی آن را از بین برد. بعد از انقلاب 1357 سال ها این بنا متروک بود تا در اوایل دهه هفتاد بار دیگر موردبازسازی نهاده شد و به طورجدی در نیمه سال 1377 شروع و در زمستان 1379 به سرانجام رسید. در حال حاضر بازسازی بنا به دست منطقه 20 شهرداری تهران در محوطه ای به وسعت 2 هکتار و به منظور توسعه و ساختن فرهنگسرا، کتابخانه، موزه و رستوران در حال اجرا است. این اثر در تاریخ 15 دی ماه 1310 به شماره 147 در لیست آثار ملی به ثبت رسیده است.