قنات ابراهیم آباد اراک؛ قنات منحصر به فرد دنیا - کولو

قنات ها شگفتی محصور نماینده ای هستند که هنوز هم گاهی به این فکر می کنیم، چطور با امکانات محدود گذشته چنین هنری داشته ایم؟ حالا این ها را گفتم تا بگویم کوله های خود را آماده کنید، لباس های خنک خود را بردارید که قرار است به یکی از مجذوب نماینده ترین جاهای تماشای استان مرکزی یعنی قنات ابراهیم آباد واقع در اراک سفر کنیم.

حالا آماده اید سفر هیجان انگیز خود را به اولین اثر تاریخی استان مرکزی که در لیست میراث دنیای یونسکو ثبت شده آغاز کنیم؟ با من و مجله خبرنگاران همراه باشید.

قنات ابراهیم آباد کجاست؟

قنات ابراهیم آباد یکی از قدیمی ترین قنات های ایران است که در استان مرکزی، شهر اراک و در روستایی به همین نام نهاده شده است.

مهم ترین ویژگی قنات ابراهیم آباد چیست؟

مهم ترین ویژگی این قنات مخروطی شکل بودن آن و استحکام جالب توجه و دوامش است.

تماشای های نزدیک به قنات ابراهیم آباد کدام هستند؟

منطقه حفاظت هفتاد قله، کویر میقان و دره چکاب و لته جزو جاهای تماشای نزدیک به این قنات تاریخی است.

در چه ساعاتی می توان از قنات ابراهیم آباد بازدید کرد؟

قنات ابراهیم آباد 24 ساعته باز است و در هر ساعت از شبانه روز می توانید از آن بازدید کنید.

قدمت قنات ابراهیم آباد به چه زمانی مربوط می گردد؟

تاریخ دقیقی برای قدمت قنات ابراهیم آباد وجود ندارد. اما به طور کلی و باتوجه به تاریخ اطراف آن، مربوط به زمان اشکانیان و حدود 900 سال قدمت آن است. تخمین می زنند که در قرون 6 و 7 میلادی درست شده است.

قنات ابراهیم آباد کجاست؟

اگر لیستی از جاهای تماشای استان مرکزی دارید و قنات ابراهیم آباد را به آن اضافه نموده اید، برای تماشا آن باید به جاهای تماشای اراک سر بزنید. در 30 کیلومتری شمال شرقی این شهر، جاده اراک به قم نهاده شده است. در بین راه تابلویی می بینید که به روستای ابراهیم آباد اشاره می نماید. وارد جاده شوید تا به روستای ابراهیم آباد، محل قنات ابراهیم آباد برسید.

لوکیشن قنات ابراهیم آباد روی گوگل مپ

تاریخچه قنات ابراهیم آباد

اولین مسئله ای که در منطقه ها گرم و خشک به وجود می آید، کمبود آب است. اما نبوغ و مدیریت ایرانی ها در این زمینه حیرت انگیز است. آن ها با حفر قنات ها، سفره های آب زیر زمینی را به سطح راهنمایی کردند. قنات ابراهیم آباد یکی از این شگفتی ها به شمار میرود. این قنات که یکی از تماشای های اراک است، برای مصرف کشاورزی و مصرف آب روزانه حفر شد.

قنات ابراهیم آباد، جزو اولین قنات هایی است که در کل ایران ایجاد شده. زمانی که جز تپه، سنگ و ساروج چیزی نبود، مردم محلی برای ایجاد آبادانی، به دل کوه هفتاد قله زدند و یکی از پیچیده ترین قنات های ایران را درست کردند. تنها قنات مخروطی که تا به حال در دنیا درست شده است! هنوز نمی دانیم چه کسانی برای اولین بار اینجا اولین چاه را کندند، اما بدون تردید هدفشان ایجاد محلی برای زندگی بوده است.

مردمانی که در دوره اشکانی و پیش تر زندگی نموده اند. قطعا داستان های هیجان انگیز زیادی در مسیر ساخت و استفاده از قنات ابراهیم آباد وجود داشته است. اما راویان و داستان گویان آن صدها سال است که در گورهای خود آرمیده اند. حالا ما روستای سرسبز و خرم ابراهیم آباد را داریم و آن را می بینیم. بیش از 96 هکتار از زمین های این منطقه با آب این قنات آبیاری می گردد. علاوه براین، تمام مردم روستا هم از همین آب برای زندگی استفاده می نمایند.

قنات ابراهیم آباد شاخه ها و انشعابات زیادی دارد. چیزی حدود 300 حلقه چاه، آبشان از این قنات تامین می گردد. گاهی مردم برای تمیز کردن چاه ها به داخل آن می روند و داخلش را تمیز می نمایند تا چیزی جریان آب را کثیف نکند یا جلوی آن را نگیرد. از سال 1395 مردم سخت مشغول تمیز کردن چاه ها هستند.

اما مشکل اصلی ترسناک بودن و خطرناک بودن قنات اصلی است که بیشتر از 100 زرع یا 114 متر ارتفاع دارد. شکل آن هم به صورت مخروطی است. 60 سال پیش یکی از اهالی روستا که وارد به کار چاه بود، وارد آن شد اما توصیفش جز تاریکی، صدای ریزش ترسناک آب نبود. از این رو مردم جرات وارد شدن به آن را ندارند.

در حال حاضر روستا پذیرای گردشگران است و به طور کلی شرایط خوبی دارد. اما مشکل آن کم آبی و خشک سالی اخیر ایران است که با مدیریت آب و بارندگی های این یکی دو سال گذشته، چاه ها بهتر شده اند و قنات اصلی در شرایط بهتری نهاده شده است.

این قنات به نام قنات یا آب انبار حاج رضا قلی هم شناخته می گردد. سال ساخت قنات ابراهیم آباد به قرن 6 و 7 هجری قمری می رسد و دست کم 900 سال از ساخت آن می گذرد. معماری داخلی، عمق 114 متری و مجذوب نمایندهیت آبی که هزار سال است در جریان است، سبب شده تا گردشگران بخواهند بیشتر در خصوص این قنات بدانند.

مادرچاه این قنات، ارتفاعات هفتاد قله است و به دو رشته شرقی و غربی تقسیم می گردد. طول آبراهه 11 کیلومتر است و با یک شیب ملایم به مظهر می رسد. قنات ابراهیم آباد یک رشته اصلی و دو رشته فرعی دارد. شاخه اصلیش 311 چاه یا میله دارد و هر کدام از شاخه های فرعیش هم به ترتیب 15 و 22 حلقه چاه دارند.

شگفتی قنات ابراهیم آباد در دنیا سر و صدای زیادی به پا نموده تا جایی که در میراث دنیای یونسکو سال 2016 به همراه 10 قنات دیگر، در لیست میراث دنیای نهاده شد و در سال 1385 هم آن را در لیست آثار ملی ایران ثبت کردند.

نام قنات ابراهیم آباد از کجا آمده است؟

چرا به این قنات ابراهیم آباد می گویند؟ نام این قنات مربوط به روستایی است که در آن نهاده شده و با همین نام هم در میراث یونسکو و آثار ملی ایران ثبت شده است.

معماری قنات ابراهیم آباد

یکی از مجذوب نماینده ترین موارد در خصوص قنات ابراهیم آباد، معماری شگفت انگیزش است که در سراسر دنیا بی نظیر است. اگر سری به اراک زدید و دلتان خواست بیشتر با جاهای تماشای اراک آشنا شوید، حتما این قنات و معماری جالب آن را ببینید.

60 سال پیش که اولین توصیفات را از داخل قنات شنیدیم، متوجه شدیم سرچشمه آن دارای شکلی مخروطی است و هرچه پایین تر برویم دهانه آن بزرگ تر می گردد. دیواره های آن آبریزی بوده و با سنگ چینی درست شده است. با ملات هم بین آن را پر نموده اند.

ساختمان سازه آب انبار هم یک ورودی، یک راه پله به سمت بخشی به نام پاشیر، یک مخزن و دو بادگیر دارد. این بخش را سال 1300، یعنی اواخر دوره قاجار برای قنات ابراهیم آباد ساخته اند و از مصالحی مثل سنگ، آجر، گل، آهک، گچ و ساروج برای درست کردنش استفاده کردند.

قنات ابراهیم آباد دارای دو بافت مارنی و کنگلو است و با شیب ملایمی از سرچشمه آن پایین می آید. این قنات یک شاخه اصلی و دو شاخه فرعی دارد. مردم محلی به یکی از شاخه های فرعی رونا و به دیگری قوشد می گویند.

سرچشمه چاه از محله ای به نام سرزا (Sere-za) نهاده شده است. این منطقه حفاظت شده و از کوه هفتاد قله و در محله پشت قبرستان آغاز می گردد و تا وسط روستای ابراهیم آباد آماده است. طول کلی قنات 11 کیلومتر است.

ویژگی اصلی قنات ابراهیم آباد

فکرش را بکنید، از دوران اشکانی تا به الان، قنات ابراهیم آباد، به عنوان یکی از جاهای تماشای استان مرکزی بدون کوچک ترین مسئله ای کار می نماید. هنر معماری مردم گذشته ایران آنقدر ارزنده و ارزشمند بوده که امروز هم ما از آن برای زندگی و سرگرمی استفاده می کنیم.

مخروطی بودن قنات ابراهیم آباد آنقدر جالب توجه است که در سراسر دنیا چیزی مثل آن را نمی توانید پیدا کنید. شبیه یک آتشفشان که از بالا دهانه تنگ و پایین می رود گشاد می گردد و به جای آتش و گدازه، آب خنک و پاکیزه زندگی بخش به مردم ابراهیم آباد هدیه می دهد.

مسیر دسترسی به قنات ابراهیم آباد

اگر می خواهید سری به آبراه ابراهیم آباد بزنید، باید اول به استان مرکزی و سپس به شهرستان اراک سفر کنید. از جاده اراک به قم می توانید به آنجا بروید. در مسیر از هتل باغ امیرکبیر، روستاهای ملک آباد، شهوه، قلعه نو و شهسواران عبور می کنید و سپس به روستای ابراهیم آباد می رسید. با ماشین شخصی تنها 30 دقیقه در راه خواهید بود و اگر ترافیک باشد در عرض 38 الی 50 دقیقه از اراک به آنجا خواهید رسید.

شهر اراک فرودگاه و ایستگاه راه آهن دارد و از بیشتر شهرهای بزرگ می توانید با قطار یا هواپیما خود را به اراک برسانید.

مسیرهای ایستگاه راه آهن اراک شامل اراک به تهران، اراک به مشهد، اراک به قم، اراک به اهواز، اراک به ملایر، اراک به سمنان و اراک به شاهرود است و از ایستگاه راه آهن تا خود روستای ابراهیم آباد تنها 42 کیلومتر راه است و در صورت نبود ترافیک در 50 دقیقه به آنجا می رسید. در صورت ترافیک ممکن است تا 1 ساعت الی 1 ساعت و 30 دقیقه در راه باشید.

آدرس ایستگاه راه آهن اراک: اراک، خیابان شهید شیرودی، خیابان چهار سرباز، میدان راه آهن.

ساعات و زمان کاری ایستگاه راه آهن اراک: روزهای شنبه الی چهارشنبه از ساعت 7 صبح الی 14:30 روزهای پنجشنبه از ساعت 7 صبح الی 13:30

فرودگاه اراک جزو فرودگاه های خوب استان مرکزی است و می توانید به یاری آن هم به اراک بروید و در کنار بازدید از جاهای تماشای اراک، قنات ابراهیم آباد را هم ببینید. فرودگاه اراک 3 پرواز در هفته، در مسیر اراک به مشهد و بالعکس روزهای شنبه وسه شنبه و بعلاوه اراک به عسلویه و بالعکس روز یکشنبه دارد.

فرودگاه اراک از روستای قنات ابراهیم آباد زیاد دور نیست. 40 کیلومتر فاصله دارد و می توانید از فرودگاه تا روستا را با ماشین با 35 الی 55 دقیقه به آنجا برسید.

آدرس فرودگاه اراک: استان مرکزی، اراک، بزرگراه شهیدان برادران رجائی

اگر از تهران بخواهید به اراک و سپس به روستای قنات ابراهیم آباد بروید، می توانید مسیر زمینی را انتخاب کنید. برای آغاز مسیر از تهران وارد بزرگراه کاظمی شوید و مستقیم به تا قم می رانید. بعد از آن هم از قم وارد جاده طرلاب می شوید. سپس وارد اراک شوید. از جاده خدمات کشاورزی پارسیان برانید و وارد مسیر جاده ابراهیم آباد به صالح آباد بروید. در دومین سه راهی به سمت چپ بپیچید تا وارد روستای ابراهیم آباد شوید و از قنات تاریخی و زیبای آن تماشا کنید.

برترین زمان بازدید از قنات ابراهیم آباد

اگر به فکر بازدید از جاهای تماشای استان مرکزی و به خصوص شهر اراک هستید، به خاطر گرمای زیاد، دور تابستان را خط بکشید. برای بازدید از اراک و به خصوص قنات ابراهیم آباد، برترین زمان اوایل بهار مثل فروردین و اواخر تابستان یعنی ماه شهریور است.

هوا در این زمان در برترین حالت خود است. طبیعت محصورنماینده و دلکش منطقه، آب خنک قنات و جریان زندگی مردم روستا، زیباترین خاطرات شما در ابراهیم آباد را رقم می زند.

امکانات رفاهی قنات ابراهیم آباد

روستای قنات ابراهیم آباد روستایی آباد و سرسبز و دوست داشتنی است. برای امکانات رفاهی نمی توانم قول فروشگاه و هایپرمارکت بزرگ و سرویس بهداشتی های بزرگ و مجهز را بدهم اما بوفه برای خرید خوراکی، سرویس بهداشتی تمیز و مسجد وجود دارد.

جاهای تماشای نزدیک به قنات ابراهیم آباد

شاید بد نباشد بعد از دید و بازدید از قنات ابراهیم آباد، سری به جاهای تماشای نزدیک تر آن اطراف هم بزنید. من چند جای تماشای خوب برایتان دارم که مطمئنم حسابی مثل قنات دلتان را می برد.

- طبیعت روستای ابراهیم آباد

ابراهیم آباد روستایی است که قنات ابراهیم آباد در آن نهاده شده است. به لطف وجود این قنات، طبیعت زیبایی در روستا وجود دارد. تا چشم کار می نماید درختان سرسبز، جریب به جریب زمین های کشاورزی و باغ های میوه است. تا قنات که آمدید، از طبیعت خوش آب وهوای آنجا لذت ببرید و دمی با مردم محلی گپ بزنید.

مردم مهمان نواز و مهربان منطقه میزبان شما هستند و می توانید از داستان ها، خاطرات و حرف های شیرین و محلی شان حسابی لذت ببرید.

- منطقه گردشگری گردو

دوست دارید یک گشت در دره های گردو نزدیک قنات ابراهیم آباد داشته باشید؟ 100 هکتار دره گردو در یکی از مجذوب نماینده ترین مکان های اراک نهاده شده است. تنوع طبیع این منطقه بسیار زیبا است و می توانید حسابی از آن لذت ببرید.

این دره آبشاری زیبا، پل و ارتفاعات، تنوع گیاهی، رودخانه و… جزو زیباترین جاهای تماشای این منطقه است و می توانید از تماشا آن لذت ببرید.

- اراک و تماشای های آن

جاهای تماشای اراک و استان مرکزی تنها به قنات ابراهیم آباد ختم نمی گردد. کلی جاهای تماشای جالب توجه و زیبا برای بازدید وجود دارد و می توانید تعطیلات خاطره انگیزه ای برای خود و خانواده تان به ارمغان بیاورید.

توصیه هایی برای بازدید از قنات ابراهیم آباد

اگر می خواهید سری به قنات ابراهیم آباد بزنید، اولین کاری که می کنید، حتما لباس و کفش مناسب بپوشید. بعد پول نقد به همراه داشته باشید. کوله پشتی بردارید و مدارک شناسایی هم همراه داشته باشید. خوبی این قنات این است که 24 ساعته باز است.

حتی روزهای تعطیل هم اینجا باز است و می توانید هر زمان که دوست دارید برای سفر خود برنامه ریزی کنید و سری به این قنات بزنید. راستی ورودی این قنات رایگان است و هیچ بلیطی لازم نیست خریداری یا پولی پرداخت کنید. امیدوارم سفر خوبی داشته باشید و حسابی از آن لذت ببرید.