18 اثر تاریخی مشهد در شرایط اضطراری
به گزارش کولو، حسین امیرکلالی در مورد راه اندازی کارگروه تخصصی حفظ و احیاء آثار تاریخی اظهار کرد: ادارات شهرستان ها معمولا زیر سایه ادارات کل میراث فرهنگی قرار دارند. از شروع فعالیتم در اداره میراث فرهنگی مشهد یکی از برنامه هایم اخذ تفویض اختیارات از اداره کل استان بوده تا در شهرستان مشهد بتوانیم با قدرت اجرایی بیشتر کارها را پیش ببریم.
وی اضافه نمود: حوزه گردشگری و صنایع دستی با توجه به هماهنگی های اجرا شده به ظرفیت خود دست پیدا نموده که وظایف مختلفی در این حوزه به شهرستان ها تفویض اختیار شد، اما در حوزه میراث فرهنگی قوانینی در سطح ملی داریم که اختیارات را به شهرستان ها نمی دهند و بسیاری از مسائل مانند پاسخگویی به استعلامات، هزینه کرد اعتبارات و بازسازی آثار معمولا به وسیله معاون میراث فرهنگی اداره کل استان مدیریت می گردد و اداره میراث فرهنگی شهرستان معمولا نقش هماهنگ نماینده دارد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مشهد ادامه داد: در این زمینه کوشش کردیم که در این حالت اصلاح فرایند داشته باشیم. از روز نخست در پی ایجاد تعامل با شهردرای مشهد و دستگاه های مختلفی که می توانند به بازسازی آثار تاریخی یاری نمایند، بودیم.
امیرکلالی توضیح داد: در وهله نخست باید یک ظرفیت شناسی نسبت به آثار تاریخی مشهد داشته باشیم. 247 اثر در حوزه شهرستان مشهد ثبت شده که حدود 114 اثر در پیرامون حرم رضوی واقع شده است و حدود 60 اثر آن خانه قدیمی است. بعضی از این آثار مانند خانه ملک، خانه داروغه، خانه توکلی و سرای عزیزالله اف در حال بازسازی هستند که از گذشته با مشارکت شهرداری و اداره کل میراث فرهنگی باز زنده سازی شده اند.
وی اظهار داشت: مدیران قبلی به علت پیچیدگی مسائل میراث فرهنگی و هزینه کرد اعتباری اندک در این حوزه جوابگوی احتیاجهای بازسازیی آثار تاریخی نبودند، از همین رو یک کارگروه تخصصی با حوزه میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان در حوزه شهرستان مشهد ایجاد کردیم تا آثار تاریخی را ظرفیت سازی نموده و با تعریف پروژه و مشارکت سایر دستگاه ها در راستای بازسازی آثار تاریخی گامی برداریم.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مشهد در مورد مهم ترین اولویت این کارگروه بیان نمود: در پی این هستیم تا شرایط آثار تاریخی مشهد را آنالیز کنیم که کدام آثار احتیاج به بازسازی اضطراری دارند و آن ها را به سطحی برسانیم که از شرایط کنونی خود خارج شوند. مطابق آنالیز ما حدود 18 اثر تاریخی مشهد در شرایط اضطراری قرار دارند.
وی ادامه داد: به همین دلیل سعی نموده ایم اعتباراتی در این خصوص از وزارتخانه و استان دریافت کنیم. در حال حاضر باز حوض سفلی یک اثر مربوط به دوره ساسانی است که با جذب یک اعتبار مختصر در حال بازسازی واقع شده است. بعلاوه 17 اثر دیگر در این کارگروه مطرح خواهند شد تا بدانیم در چه شرایطی می توان برای آن ها اعتبار عمرانی دریافت کرد تا شاهد ریزش و نابودی آن ها نباشیم.
امیرکلالی گفت: آثار تاریخی اگر بخواهد به ثبت برسد و برای آن بودجه و اعتبار در نظر گرفته گردد در سطح معاونت میراث فرهنگی اداره کل استان باید پیگیری گردد. هدف ما این است که در این کارگروه از معاونت میراث و کارشناسان آن دعوت کنیم تا در حوزه مشهد به صورت تخصصی به آثار میراث فرهنگی مشهد توجه بیشتری نشان دهند.
شهرداری، میراث فرهنگی را یک مزاحم در طرح های توسعه شهری می داند
وی در مورد شرایط تعامل میراث فرهنگی و شهرداری مشهد توضیح داد: تعامل آنچنانی میان میراث فرهنگی و شهرداری وجود ندارد. شهرداری معمولا میراث فرهنگی را به عنوان به یک مزاحم در طرح های توسعه شهری می بیند. خانه مردم نیز اگر به ثبت تاریخی برسد بعضی وظایف برای مالک به وجود می آید که موظفند نسبت به بازسازی مکان اقدام نمایند. اداره کل میراث فرهنگی نیز برای آثاری که مالک خصوصی داشته باشد اعتبارات محدودی کنار می گذارد که جوابگوی آثار تاریخی نیست.
سهم 5 درصدی میراث فرهنگی از اعتبارات عمرانی شهرداری
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مشهد اضافه نمود: دغدغه اصلی ما این است که شهرداری را هم پای کار بیاوریم. مطابق ماده 14 قانون حفاظت از آثار تاریخی، شهرداری و شورای شهر موظفند 5 درصد از اعتبارات عمرانی شهرستان را در اختیار میراث فرهنگی قرار دهند. این موضوع کم و بیش به صورت کمرنگ به وسیله شهردرای و شورای شهر انجام می شده است که ما این تذکر قانونی را یادآوری نموده ایم.
امیرکلالی عنوان نمود: ضمن اینکه با شهرداران منطقه ها مختلف مشهد وارد مذاکره شده ایم، شهردار منطقه 7 و 6 نیز راضی شده اند آثار منطقه ها خود را خریداری نموده و با نظارت اداره میراث فرهنگی آن را بازسازی نموده و با تغییر کاربری خاصی اقداماتی مانند شهرهای شیراز و اصفهان و تبدیل آن به کافه و رستوران انجام دهند.
سرانه اعتبار عمرانی هر اثر تاریخی 30 هزار تومان
وی اظهار کرد: مطابق اعلامی که وزیر میراث فرهنگی داشته سرانه اعتباری که برای هر اثر تاریخی در نظر گرفته شده حدود 30 هزار تومان بوده که رقم مضحکی است و از کمبود اعتبارات عمرانی نشات گرفته است. امیدوارم در سطح شهر مشهد با استفاده از ظرفیت شهرداری و سایر دستگاه ها بتوانیم همچون خانه ملک، خانه داروغه، خانه توکلی و هشت بهشت پروژه های مشترکی تعریف کنیم.
منبع: گردشبان